Mới bảo vệ luận văn, sau 2 tuần tui đã đi làm công việc đầu tiên về môi trường. Lúc đó ngành môi trường mới ra đời được mấy năm, thành ra xuất hiện Cục Môi trường. Mọi người bàn luận tại sao là “cục” mà không phải là từ khác, bởi vì cục là từ chỉ dùng cho cục gạch, cục đá, cục đất, cục c… nghe nó xấu. Thậm chí có là cục vàng hay nó không vẫn không sang.
Tương tự như vậy, Bộ Ngoại giao có Cục Lãnh sự. thứ sáu, 27/1/2022 vào lúc 19h14 phút, các báo lần lượt đăng tin khởi tố vụ án liên quan Cục Lãnh sự. Tui chợt nghĩ thôi đừng cố “mang tiền về cho mẹ” để phải khổ vì bị tạm giam vào một ngày cận Tết đến thế này.
Lúc làm công việc đầu tiên đó, tui cũng đi qua các cơ quan nhà nước khác và ngạc nhiên vô cùng là tại sao nhân viên nhà nước rảnh nói chuyện cả buổi chỉ để kẻ các dòng bằng thước chưa xong được một trang giấy. Còn tui thì đang ngồi nhìn để chờ sếp của họ, trong khi đã hẹn trước khi đến làm việc. Họ được trả tiền để ngồi chơi xơi nước thế này ư? Tương tự như vậy, nhân viên các đại sứ quán Việt Nam ở nước ngoài dám nói với công dân là “thư nó không có chân để đi”. Họ đòi phải trả tiền họ mới nhấc mông đi ra bưu điện gửi, vì khoản tiền bằng với giá bưu điện để gửi thư về nhà mà công dân đã trả là không đủ.
Tui làm cho 3 cơ quan nhà nước, nơi nào cũng khoán một khối lượng công việc để được hưởng mức lương như trong luật định. Cứ vài năm lại tăng, cứ có thêm bằng cấp lại tăng lương. Nhưng cơ quan tui làm, cứ tăng lương là tăng khối lượng việc làm tối thiểu. Vậy mà cho tới nay vẫn có những cơ quan nhà nước để cho nhân viên lãnh lương chỉ để có mặt ngồi không. Làm việc gì nhân viên cũng đòi có tiền mới làm và lãnh đạo cũng đồng ý chỉ giao việc có tiền công. Vô lí ở đây là dùng hai lần tiền ngân sách nhà nước để trả cho cùng một việc. Dùng tiền của nhân dân sai tức là phạm pháp và có tội với nhân dân.
Ở sứ quán thì đã bước sang giai đoạn cao cấp hơn, không chỉ tăng số tiền cho mỗi dịch vụ công thêm vài chục euro đến gấp vài lần, mà giờ họ sáng tạo nhiều dịch vụ khác nhau để hợp thức hóa những khoản tiền họ muốn thu. Khi công dân chú ý nhận ra mình đang phải trả tiền cho những việc không liên quan tới thứ đang làm mà thắc mắc thì sứ quán “ban ơn” bằng cách miễn giảm. Cục Lãnh sự huấn luyện nhân viên trước khi đi sứ thế nào mà nhân viên sứ quán dám nói với dân là “chúng tôi báo giá chứ không phải chỉ ra luật nào”. Hẳn là Cục Lãnh sự cũng không biết họ không được phép “báo giá” hay “giảm giá” như doanh nghiệp hay chợ trời mà họ chỉ được phép thu những khoản phí, lệ phí đã được luật định. Một vụ kết hôn được ra giá 430€ và được giảm xuống còn 250€ ngay tại chỗ.
Nhóm nhân viên lãnh sự yếu nghiệp vụ tới mức viết danh sách dịch vụ công dòng nào cũng sai về tên dịch vụ và khoản phí. Người làm lãnh sự không thể nhầm lẫn hai thủ tục chứng nhận lãnh sự và hợp pháp hóa lãnh sự được. Để chứng nhận kết hôn được công nhận ở nước ngoài thi văn bản cần được “chứng nhận lãnh sự” trên bản chính bằng tiếng Việt thì nhân viên lãnh sự lại làm thủ tục “hợp pháp hóa lãnh sự” trên bản dịch bằng tiếng nước ngoài của giấy chứng nhận kết hôn do chính cơ quan Lãnh sự Việt Nam cấp cho công dân Việt Nam.
Vì vậy, tui không ngạc nhiên khi Cục Lãnh sự có vấn đề với pháp luật. Chỉ tiếc là Bộ Công an hốt ngay sát Tết. Nếu những người này còn mẹ, hẳn mẹ rất đau đớn. Những người trẻ ủng hộ nhau “mang tiền về cho mẹ” nhưng những người mẹ luôn nhủ “chỉ cần con về với mẹ”. Nước mắt mẹ rơi cũng là nước mắt của nhân dân.
Ngoài ra, có một việc tất cả các cơ quan nhà nước mà tui biết đều thất bại đó là thi đua khen thưởng. Người ta khen thưởng xoay vòng, người ta kèn cựa, chiếm suất thưởng để có tiền hoặc xuất khen để có tiếng. Người ta quy hoạch người được khen thưởng ngay từ khi giao việc… Luật Thi đua Khen thưởng chưa bao giờ thành công bởi chính người làm việc đó cũng không thấy nó đáng giá gì cả. Làm mất huy chương của người ta cũng không tìm xem lạc ở cơ quan nào để cấp lại mà cứ cho mất luôn. Tệ hơn nữa, Nhà nước vừa thưởng huân chương, Bộ Ngoại giao vừa tặng bằng khen xong thì Bộ Công an khởi tố vụ án cho đúng bộ phận được khen thưởng về đúng việc vừa được khen thưởng. Hóa ra các cơ quan chuyên môn không hề quản lí hoạt động của chính mình để cho gà cùng một mẹ đá nhau. Chỉ mỗi mẹ đau. Mẹ là nhân dân.
Chỉ cần làm có trách nhiệm bạn đã giúp được rất nhiều người, trong đó mẹ bạn cũng vui.
Tài liệu tham khảo
- Cục trưởng Lãnh sự Bộ Ngoại giao bị điều tra nhận hối lộ (vnexpress.net)
- Chứng nhận lãnh sự, hợp pháp hóa lãnh sự (lanhsuvietnam.gov.vn)
Là tui, Minh Hải đã cập nhật ngày 31/1/2022
