Các loại xét nghiệm
Từ đầu dịch COVID-19, Pháp đã thực hiện hơn 76 triệu xét nghiệp RT-PCR và xét nghiệm kháng nguyên ::: antigénique, tức hơn 1 triệu xét nghiệm mỗi tuần từ cuối tháng 8/2020 tới 3,5 triệu xét nghiệm/tuần.
Pháp có các loại xét nghiệm bệnh COVID-19 gồm
- Xét nghiệm virus ::: test virologique (RT-PCR) phát hiện vật chất di truyền của coronavirus cần phân tích kéo dài vài giờ trong phòng thí nghiệm. Xét nghiệm này cho phép xác định một người có mang virus tại thời điểm xét nghiệm nhờ lấy mẫu qua đường mũi hay nước bọt.
- Xét nghiệm huyết thanh ::: test sérologique phát hiện có kháng thể ::: anticorps chống lại coronavirus hay không. Nhờ đó nó chỉ ra người này đã có nhiễm virus SARS-CoV-2, dù không có triệu chứng. Xét nghiệm huyết thanh thực hiện trên mẫu máu ::: prélèvement sanguin.
- Xét nghiệm kháng nguyên ::: test antigènique phát hiện protein của virus trong vòng chưa đầy 30 phút thực hiện trên mẫu lấy ở mũi họng. Xét nghiệm kháng nguyên được phép sử dụng tại Pháp có độ nhạy lâm sàng ::: sensibilité clinique lớn hơn hoặc bằng 80% và độ đặc hiệu lâm sàng ::: spécificité clinique lớn hơn hoặc bằng 99%.
[1]
Sự phát triển của virus SARS-CoV-2 và kháng thể
Đồ thị trên mô tả sự phát triển virus SARS-CoV-2 và thời điểm lấy mẫu xét nghiệm virus và xét nghiệm huyết thanh thích hợp từ trang thông tin về dịch Covid-19 cho toàn dân của Bộ Y tế Pháp, tháng 11/8/2020.
- Trục hoành là thời gian tính theo ngày ::: jour, trục tung là hàm lượng virus hay kháng thể (Ig)
- Thời điểm 0 ngày là ngày phát triệu chứng ::: apparition dé symtômes. Khoảng thời gian từ 14 ngày trước khi phát triệu chứng là thời gian ủ bệnh ::: incubation.
- Bị nhiễm ::: infection SARS-CoC-2 ở khoảng ngày thứ 14 trước khi phát triệu chứng, ứng với trục hoành ở điểm -14.
- Có một ngưỡng phát hiện ::: seuil de détection thể hiện bằng diện tích màu xám trên đồ thị. Vậy nên nếu lấy mẫu xét nghiệm ngay khi vừa nhiễm sẽ không phát hiện ra virus hay kháng thể mà phải chờ để virus phát triển, cơ thể sinh kháng thể rồi mới lấy mẫu.
[1]
Đọc kết quả xét nghiệm
Xét nghiệm virus (RT-PCR, lấy mẫu dịch ở mũi hay nước bọt) và xét nghiệm kháng thể (IgM và IgG, lấy mẫu máu)
Xét nghiệm sớm quá sẽ cho kết quả xét nghiệm âm tính vì không đủ ngưỡng phát hiện
- Xét nghiệm RT-PCR : lấy ở khoảng 4 ngày tới 4 tuần sau khi nhiễm ;
- Xét nghiệm IgM : lấy mẫu ở khoảng sau tuần thứ hai sau khi nhiễm ;
- Xét nghiệm IgG : lấy mẫu ở khoảng tuần thứ ba tới khoảng 2 hay 3tháng sau khi nhiễm vì chưa xác định chính xác kháng thể tồn tại bao lâu trong máu;
Kết quả xét nghiệm khi đã xét nghiệm đúng lúc
- Xét nghiệm RT-PCR âm tính, IgM âm tính và IgG âm tính : chưa từng nhiễm virus Sars–CoV-2.
- Xét nghiệm RT-PCR âm tính, IgM dương tính và IgG âm tính : đã từng bị nhiễm virus Sars–CoV-2 mới đây, trong vòng khoảng từ 2 tuần tới 1,5 tháng trước.
- Xét nghiệm RT-PCR âm tính, IgM âm tính và IgG dương tính : đã từng nhiễm virus Sars–CoV-2 nhiều tuần trước, trong vòng khoảng 1 tháng tới khoảng vài tháng trước không xác định rõ.
- Xét nghiệm RT-PCR dương tính, IgM âm tính và IgG âm tính : đã nhiễm virus Sars–CoV-2 trong vòng khoảng 2 tuần trước.
- Xét nghiệm RT-PCR dương tính, IgM dương tính và IgG dương tính : đã nhiễm virus Sars–CoV-2 nhiều tuần trước, khoảng hơn 3 tuần trước.
Tài liệu tham khảo
- Les tests RT-PCR, antigéniques et salivaires. https://solidarites-sante.gouv.fr/soins-et-maladies/maladies/maladies-infectieuses/coronavirus/tout-savoir-sur-la-covid-19/article/le-depistage
Là tui, Minh Hải đã cập nhật ngày 26/5/2021
